NGŨ GIA BÌ
– Tên khoa học: Cortex Acanthopanacis.
– Bộ phận dùng: vỏ rễ cây phơi hay sấy khô của cây ngũ gia bì Acanthopanax Gracilistylus W. W. Smith; thuộc họ ngũ gia bì (Araliaceae).
– Tính vị quy kinh: ấm, cay, đắng; quy kinh can, kinh thận.
– Tác dụng: kứ phong thấp, cường cân cốt, lợi thủy.
– Chỉ định:
+ Chứng phong thấp tý thống gây cân mach co rút, co duỗi khó khăn thì có thể dùng với ngũ gia bì pha với rượu uống (như bài Ngũ gia bì tửu); có thể dùng với mộc qua, tùng tiết (như bài Ngũ gia bì tán)
+ Chứng can thận bất túc gây đau lưng mỏi gối thì thường dùng với ngưu tất, đỗ trọng, dâm dương hoắc.
+ Chứng phù thũng, tiểu tiện ít thì thường phối hợp với phục linh bì, trần bì, đại phúc bì (như bài Ngũ bì ẩm).
– Liều dùng: 5 – 15g/ngày.
– Tác dụng dược lý: chống viêm, giảm đau, chống mỏi mệt, tăng cường ức chế vỏ đại não, bảo vệ cơ thể chống tổn thương do phóng xạ, tăng cường cường sức đề kháng của cơ thể, tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể, điều chỉnh huyết áp phục hồi trở về bình thường, giảm đường máu, lợi niệu, chống viêm, ức sự phát triển tế bào u, tiêu đàm, giảm ho.