XUYÊN LUYỆN TỬ
– Tên khoa học: Fructus Toosendan.
– Bộ phận dùng: quả chín phơi khô của cây xuyên luyện; thuộc họ xoan.
– Tính vị quy kinh: lạnh, đắng, có độc; quy kinh can, vị, tiểu trường, bàng
quang.
– Tác dụng: hành khí chỉ thống, sát trùng trị tiên (diệt giun, trị nấm ngoài da).
– Chỉ định:
+ Điều trị chứng đau do can khí uất hoá hoả thì thường dùng cùng huyền hồ
sách (như bài kim linh tử tán).
+ Điều trị trùng tịch gây đau bụng thì thường dùng với binh lang, sử quân tử.
Ngoài ra chế thành cao dùng để bôi điều trị các loại nấm trên đầu.
– Liều dùng: 3-10g/ngày.
– Chú ý: thuốc có độc không nên dùng quá liều và không dùng kéo dài ngày.
– Tác dụng dược lý: diệt các loại giun, ký sinh trùng ruột, hứng phấn cơ trơn
của ruột; dùng quá liều sẽ gây ngộ độc: gây tổn thương tế bào gan, tinh thần thất
thường, giảm thị lực, xuất huyết nội tạng, hạ huyết áp, suy hô hấp, suy tuần hoàn
thậm chí tử vong.
