SƠN TRA
– Tên khoa học: Fructus Crataegi.
– Bộ phận dùng: quả chín thái mỏng sấy khô của cây sơn tra Crataegus
Pinnatifida Bge. var. major N.E.Br; thuộc họ hoa hồng (Rosaceae).
– Tính vị quy kinh: hơi ấm, chua, ngọt; quy kinh tỳ, kinh vị, kinh can.
– Tác dụng: tiêu thực hóa tích, hành khí tán ứ.
– Chỉ định:
+ Điều trị chứng tích trệ thức ăn (thịt cá) gây bụng đầy trướng, ợ hơi, ợ
chua, đau bụng, tiện lỏng thì thường dùng với lại phục tử, thần khúc.
+ Điều trị thực tích khí trệ gây bụng đầy trướng thì nên dùng với thanh bì,
chỉ thực, nga truật.
+ Điều trị chứng đi ngoài phân lỏng, bụng đau thì có thể dùng sơn tra sắc
uống hoặc dùng với mộc hương, binh lang, chỉ xác.
+ Điều trị chứng sán khí (thoát vị bẹn, sưng đau tinh hoàn) gây đau thì
thường dùng với lệ chi hạch, quất hạch.
+ Điều trị sản hậu gây đau bụng ứ trệ, hoặc phụ nữ bị đau bụng kinh thì
có thể dùng sơn tra sắc uống hoặc dùng với xuyên khung, đương quy, ích mẫu
thảo.
+ Điều trị đau tức ngực sườn thì thường dùng với xuyên khung, đào nhân,
hồng hoa.
Gần đây dùng sơn tra để điều trị bệnh lý mạch vành, tăng huyết áp, rối
loạn chuyển hóa lipid máu, lỵ trực khuẩn đều đạt hiệu quả tốt.
– Liều dùng: 10 – 15g; liều cao: 30g/ngày.
– Tác dụng dược lý: sơn tra có tác dụng co tử cung, cường tim, chống lại
rối loạn nhịp tim, tăng lưu lượng tuần hoàn vành, giãn mạch, giảm huyết áp,
giảm mỡ máu, ức chế trực khuẩn đại trường.