VỊ THUỐC CÁT CÁNH
* Theo đông y:
+ Tính vị, quy kinh: vị đắng, cay, tính hơi ấm. Vào phế kinh.
+ Tác dụng: tuyên phế khứ đàm, lợi yết bài nùng.
+ Chủ trị – liều dùng: trị ho do phong hàn, sưng đau họng, viêm phổi có đờm, tuyên thông phế khí để thông nhị tiện.
Theo y học hiện đại:
+ Tăng tiết dịch niêm mạc phế quản, giúp long đờm.
+ Hạ đường huyết
+ Giảm cholesterol ở gan
+ Ức chế nhiều loại nấm da thông thường.
+ Saponin trong cát cánh có tác dụng kháng viêm, an thần, giảm đau, giải nhiệt, chống loét dạ dầy, ức chế miễn dịch.
* Cách bào chế:
Theo kinh nghiệm Việt Nam
Khi thu mua, cắt bỏ đầu cuống, rửa sạch, để ráo, ủ một đêm; hôm sau thái lát mỏng, phơi khô dùng sống (cách này thường dùng) có khi theo đơn tẩm mật sao qua.
Dùng vào hoàn tán, thái lát sao qua, tán bột mịn.
Theo Trung y:
– Dùng cát cánh bỏ đầu cuống, thái nhỏ, giã nát bách hợp cho vào nước ngâm lẫn với cát cánh 1 đêm, vớt ra sấy khô (Lôi Công).
– Cạo bỏ vỏ ngoài ngâm nước vo gạo một đêm, thái lát, sao qua (Lý Thời Trân).
Bảo quản: dễ mốc mọt, để nơi cao ráo, tránh ẩm mốc, có thể sấy hơi diêm sinh nếu thấy chớm mốc, mọt.
