BÁCH BỘ
– Bộ phận dùng: rễ phơi khô của cây bách bộ; thuộc họ bách bộ.
– Tính vị quy kinh: hơi ấm, ngọt, đắng; quy kinh phế.
– Tác dụng: nhuận phế chỉ khái, sát trùng (diệt giun).
– Chỉ định:
+ Điều trị phong hàn khái thấu thường dùng với kinh giới, cát cánh, tử uyển
(như bài Chỉ thấu tán); nếu họ lâu ngày không dứt do khí âm lưỡng hư thì thường
dùng với hoàng kỳ, sa sâm, mạch môn (như bài Bách bộ thang).
+ Điều trị khái thấu do âm hư thì thường dùng với sa sâm, mạch môn, xuyên
bối mẫu.
Gần đây dùng bách bộ phối hợp với hoàng cầm, đan sâm điều trị lao hạch
đạt được hiệu quả nhất định.
+ Điều trị giun đũa: dùng nước sắc bách bộ thụt vào đại tràng trước khi đi
ngủ.
+ Điều trị ngứa âm đạo thì thường dùng với sa sàng tử, khổ sâm sắc nước rồi
ngâm rửa.
– Liều dùng: 5 – 15g/ngày.
– Tác dụng dược lý: giảm ho, tăng cường khả năng co cơ trơn khí quản, diệt
giun, ức chế trực khuẩn lao, tụ cầu khuẩn, trực khuẩn ngoài da.
