Bài thuốc chữa trị viêm tắc tia sữa theo Đông y:
VIÊM TẮC TIA SỮA
Viêm tắc tia sữa là bệnh thường gặp ở phụ nữ những ngày đầu sau sinh và thời kỳ cho con bú. Rất nhiều bà mẹ vì thiếu kinh nghiệm cho con bú và chăm sóc bầu sữa mẹ làm dẫn tới hiện tượng viêm tắc tia sữa. Nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến áp xe gây ra biến chứng nguy hiểm như viêm tuyến vú, áp-xe tuyến vú, lâu dần trở thành các dải xơ hóa hay u xơ tuyến vú. Ngoài ra, tắc tia sữa còn làm cho quá trình tạo sữa bị ảnh hưởng, dần dần người mẹ ít sữa hoặc sẽ mất sữa.
I. ĐỊNH NGHĨA
Viêm tắc tia sữa là quá trình bế tắc, ứ đọng sữa và tạo mủ cấp tính. Bệnh thường phát sinh vào thời kỳ cho con bú, đặc biệt ở bà mẹ sinh con đầu lòng. Triệu chứng điển hình là bầu vú sưng nóng, đau, toàn thân sốt, sợ rét, đau mình.
II. NGUYÊN NHÂN
– Trong những ngày đầu sau khi sinh, sữa được tạo ra là sữa non, có màu vàng nhạt và đặc sánh, nếu không được giải thoát kịp thời dễ dẫn đến tắc tia sữa “TẮC SỮA NON”, trường hợp này hay gặp ở những bà mẹ sinh con lần đầu, ít kinh nghiệm trong việc giải thoát sữa ứ đọng (không cho trẻ bú sớm, không day đều bầu sữa để thông tia sữa ngay sau khi sinh, không vắt bỏ sữa thừa khi trẻ bú không hết …).
– Về sau, nguyên nhân tắc tia sữa thường là do nhiễm khuẩn “TẮC SỮA NHIỄM KHUẨN”, có thể nhiễm khuẩn theo đường máu tới hoặc nhiễm khuẩn ngược dòng do các bà mẹ không vệ sinh hay vệ sinh không đúng cách đầu vú trong thời gian cho con bú. Nhiễm khuẩn gây viêm, chít hẹp hệ thống ống dẫn làm cho sữa không thể thoát ra ngoài.
Bên cạnh đó, hút hoặc nặn sữa không đúng cách, trẻ đạp vào ngực mẹ hay mặc áo ngực quá chật, cũng làm tổn thương tuyến vú…
III. BIỂU HIỆN TẮC TIA SỮA
Biểu hiện bệnh tắc tia sữa xuất hiện tự nhiên, tiến triển tương đối nhanh và rõ rệt.
– Thường là sau khi ngủ dậy thấy toàn thân mệt mỏi, uể oải, cảm giác sốt, có thể ớn lạnh hoặc rét run, đau đầu, buồn nôn, nôn …
– Đặc biệt bầu vú căng, đau nhẹ, nặng hơn thì bầu vú căng to, đau nhức dữ dội, đau lan cả lên nách, không ra sữa khi con bú hoặc nặn.
– Bề mặt vú căng đỏ, sờ nóng và đau. Có thể sờ thấy những khối tròn nhiều kích thước ở bầu vú, những khối tròn di động có bề mặt không nhẵn, mật độ vừa phải, nằm riêng rẽ hay liên kết lại với nhau tạo thành khối lớn.
– Bệnh tắc tia sữa cần phải thông tia trước 48h, sau 72h dễ bị viêm áp xe. Lúc này, tình trạng toàn thân sẽ nặng hơn. Ổ áp xe có thể tự vỡ hoặc phải chích rạch dẫn lưu. Hậu quả là mất sữa, đau đớn kéo dài, điều trị khó khăn và tốn kém.
IV. ĐIỀU TRỊ
Hiện có rất nhiều biện pháp chữa trị, phòng ngừa bệnh viêm tắc tia sữa, như mẹo dân gian, đông y, kỹ thuật nội khoa, kỹ thuật ngoại khoa, sử dụng máy hút sữa tùy theo cấp độ viêm nhiễm, xoa day, bấm huyệt, day ép bằng tay.
Lưu ý:
• Tắc tia sữa cũng như viêm tuyến vú là căn bệnh cấp tính, cẩn phải được điều trị bằng Đông y và Tây y kịp thời, tích cực để tránh gây ra áp xe vú.
• Các sản phụ cần vệ sinh vú hàng ngày, đặc biệt trước khi cho con bú.
• Các sản phụ cần được nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý. Đặc biệt cần phải giữ tinh thần luôn thoải mái, lạc quan.
• “Cửa ngõ” để sữa chảy ra chính là đầu vú, đây là phần mà vi khuẩn dễ xâm nhập và làm tắc tia sữa, tốt nhất là giữ thật sạch đầu vú, nhất là ở các kẽ của núm vú.
• Chính vì thế, điều quan trọng cần chú ý là luôn vệ sinh phần ngực sạch sẽ. Dùng khăn sạch, nhúng nước ấm để lau sạch đầu vú. Trước khi cho bé bú, bạn cần lau sạch đầu vú, vắt vài giọt sữa đầu bỏ đi rồi hãy cho bé bú. Nếu trẻ bú không hết sữa, cần nặn hết sữa ra rồi lau sạch đầu vú để đảm bảo không có sữa đọng lại bên trong gây tắc tuyến sữa.
V. ĐÔNG Y VŨ GIA ĐƯỜNG ĐIỀU TRỊ VIÊM TẮC TIA SỮA
Theo Y học cổ truyền thì tắc tia sữa – viêm tuyến vú thuộc phạm vi chứng nhũ ung. Để điều trị triệt để, cần phải thanh nhiệt, giải độc, hoạt huyết, lợi sữa và sẽ được chia làm các giai đoạn điều trị như sau:
– Giai đoạn mới phát.
Các triệu trứng:
• Vú đau, sưng tấy, sờ vào có cục cứng, ấn vào đau. Mặt sản phụ đỏ, người phát sốt, đau tức ngực.
• Đau lan ra các khớp, không vã mồ hôi, lưỡi có rêu trắng, mạch phù khẩn.
Bài thuốc Đông y điều trị:
Kinh giới ngưu bàng thang:
Kinh giới tuệ 12g, bồ công anh 12g, liên kiều 8g, phòng phong 8g, ngưu bàng tử 12g, tạo cảm thích 4g, kim ngân hoa 8g, sài hồ Bắc 12g, trần bì 8g, hương phụ 8g, hoàng cầm 8g, cam thảo 4g.
Sắc thuốc uống 1 ngày 1 thang.
– Nếu sản phụ sốt cao có thể cho thêm vị thuốc Đông y: thạch cao 16g, chi tử 12g.
– Nếu bị viêm sưng to có thể thêm tạo giác thích 12g, xuyên sơn giáp 6g.
Ngoài ra sản phụ có thể sử dụng thêm các thuộc đắp ngoài như:
Hương phụ bỉnh bao gồm : Hương phụ 40 g ( dạng bột ), xạ hương 12g. Hai vị thuốc trên trộn lẫn vào nhau, thêm bồ công anh 50g, sắc lấy nước bỏ bã, lấy nước đó hoà với thuốc, đun sôi đặc rồi đắp vào vú đau 1 lần/ngày trong 1 – 3 ngày.
Sử dụng phương pháp đắp hành: dùng cả củ hành để nguyên rễ, giã nát đắp lên vú bị đau.
Vị thuốc Đông y chữa tắc tia sữa
Hoặc có thể dùng 100g lá bồ công anh giã nát, lọc lấy nước uống, bã đắp tại chỗ vú bị đau.
– Giai đoạn sắp vỡ mủ hoặc đã vỡ mủ.
Theo Y học cổ truyền các triệu chứng như sau: mình lạnh, người hết sốt, vú đã mềm, đau nhức sắp vỡ hoặc đã vỡ mủ.
Bài thuốc chữa trị viêm tắc tia sữa theo Đông y Vũ Gia Đường:
• Thần hiệu qua lâu tán gia vị: qua lâu 40g, xuyên sơn giáp 10g, sinh cam thảo 20g, đẳng sâm 12g, đương quy 20g, hoàng kỳ 12g, hương phụ 4g, một dược 8g. Sắc bỏ bã, cho thêm 1 chén nhỏ rượu lâu năm uống 3 lần/ngày (sau bữa ăn).
– Giai đoạn khí huyết hư.
Triệu chứng: sắc mặt xanh, người mệt mỏi, thích ngủ, vùng vú đau ít hơn nhưng vẫn sưng, cứng, mạch hư tế.
Bài thuốc Đông y:
• Thác lý tiêu độc tán: nhân sâm 8g, xuyên khung 8g, sinh hoàng kỳ 8g, kim ngân hoa 12g, bạch truật 8g, tạo giác thích 4g, bạch thược 8g, bạch chỉ 4g, đương quy 8g, cát cánh 8g. Sắc uống ngày một thang (uống xa bữa ăn).
Chi tiết xin liên hệ để có cách điều trị tốt nhất:
