BỒ CÔNG ANH
Bộ phận dùng: lá tươi hay sấy khô cuả cây bồ công anh, thuộc họ cúc
Tính vị quy kinh: lạnh, đắng, ngọt, quy kinh can, kinh vị
Tác dụng: thanh nhiệt giải độc, lợi thấp thông lâm
Chỉ định:
+ Điều trị mụn nhọt thì thường dùng với cúc hoa, tử hoa, địa đinh, kim ngân hoa ( bài Ngũ vị tiêu độc ẩm)
+ Điều trị sưng đau tuyến vú có thể dùng độc vị uống trong hoặc bôi ngoài; có thể dùng cùng kim ngân hoa, qua lâu, ngưu bàng tử.
+ Điều trị viêm ruột thừa cấp thường dùng với đại hoàng, đan bì, đào nhân
+ Điều trị viêm phổi, ho ra máu, mủ thì thường dùng cùng với lô căn, bản lam căn
+ Điều trị chứng tiểu tiện rắt, tiểu buốt thì thường dùng cùng với bạch mao căn, kim tiền thảo, xa tiền tử.
+Điều trị thấp nhiệt gây vàng da thì thường dùng cùng với nhân trần, chi tử, đại hoàng
Ngoài ra, bồ công anh còn có tác dụng thanh can minh mục
Liều: 10-30g/ ngày
Tác dụng dược lý: ức chế tụ cầu vàng, liên cầu tan huyết, song cầu khuẩn ( viêm phổi, viêm màng não mô cầu), trực khuẩn bạch hầu, trực khuẩn lỵ, trực khuẩn thương hàn; ngoài ra có tác dụng lợi mật, lợi niệu, tăng cường khả năng miễn dịch.
Theo : bản thảo cầu chân
Bồ công anh vị ngọt, tính bình, làm cho mát huyết, giải nhiệt, nên những chứng nhũ ung, vú có ung nhọt thì nó là thuốc quan trọng được xem như đứng đầu. Vả lại nó hay thông lợi được chứng lâm, xát vào răng đau, bôi làm đen râu tóc, xức được gai chích, giải được thức ăn có độc, tiêu được đinh nhọt. Vì quanh đầu vú thuộc Can, nhũ phòng thuộc Vị nên khi phát ra chứng nhũ ung, nhũ nham phần nhiều bởi nhiệt thịnh mà có huyết độc trệ, dùng vị này nhập vào 2 kinh ấy, bên ngoài đắp có tác dụng tan khỏi sưng, nhưng nếu muốn chóng chóng tiêu thì nên dùng với Hạ khô thảo, Bối mẫu, Liên kiều, Bạch chỉ là những vị thuốc trị được rất hay. Bồ công anh thuộc thổ, hoa màu vàng nên trị được thức ăn đình trệ, hoặc có hơi độc cũng phải tiêu tan, nó lại nhập vào kinh Thận làm cho mát huyết, nên nhuộm đen được râu tóc. Nhưng phải chú ý cây nào chỉ có 1 ngọn 1 hoa thì mới đúng, nếu thấy nhiều cành nhiều hoa là không đúng.
